३३ कोटी भगवान रहेको नेपालकै लामो गुप्तेश्वर गुफा [ फोटोफिचर ]
पर्वत । पर्वत जिल्लाको सदरमुकाम कुश्माबजारसँगै रहेको प्रसिद्ध धार्मिक एवम् पर्यटकीयस्थल गुप्तेश्वर गुफामा भक्तजनको घुइँचो लाग्ने गर्दछ । साउन महिनाको पहिलो सोमबार त झनै यहाँ बिहानैदेखि दर्शन गर्न आउने भक्तजनको घुइँचो हुन्छ । अरु भगवान शिवका विशेष दिनमा झनै घुइचो हुने गर्दछ ।
नेपालकै लामो र भगवान् शिवलाई पति पाऊँ भनी पार्वतीले तपस्या गरेको स्थलका रूपमा परिचित उक्त गुफामा साउन महिनाको आरम्भसँगै विशेष पूजामा हुने गर्दछ । उक्त गुफामा अन्य दिनभन्दा साउन महिनाको सोमबार दर्शनार्थीको अत्यधिक भीड लाग्ने गर्दछ
विसं १९९० मा स्थानीय रत्नबहादुर कार्कीले दाउरा–घाँस काट्न जाने बेलामा भालु लुक्ने दुलो भन्दै गुफा पत्ता लगाएका थिए । त्यसैका आधारमा स्थानीय विद्वान र धार्मिक व्यक्तित्वले गुफाको अवलोकन गर्दै जाँदा पार्वतीले शिवजीलाई पति पाऊँ भनी तपस्या बसेको ठाउँ रहेछ भन्ने मान्यताअनुरुप अनुसन्धान गर्दै जाँदा गुफा पत्ता लागेको स्थानीय सरोकारवाला बताउँछन् ।
गुफाभित्र भगवान् शिवको आकार तथा दशौँ पाउ, शिवका साथमा रुद्र भगवान्, महाकाली, महालक्ष्मी, सरस्वतीका मूर्ति, शिवलिङ्ग, सरस्वती माताको रुप, शिव पञ्चाङ्ग, नागहरूको मूर्ति, पार्वती र शिवका रुप भएका मूर्ति, भगवान् रामका परिवार भएका मूर्ति, विभूति लगाउने मूर्ति, पाँच पाण्डवका मूर्तिलगायत ३३ कोटी भगवान्का आकृति भएका मूर्ति भएकाले यसलाई धार्मिक रूपमा निकै महत्वपूर्ण स्थलका रूपमा मानिँदै आएको छ ।
पोखरा–बागलुङ राजमार्गदेखि ५०० मिटर तल र पर्वत सदरमुकामको काखमा अवस्थित भए पनि उचित रूपमा प्रचारप्रसारकै अभावमा गुफामा बाह्य पर्यटकलाई भित्र्याउन नसकिए पनि पछिल्लो समयमा आन्तरिक पर्यटकको भने आकर्षण बढ्दै गएको छ । गुफाभित्र रहेका मनमोहक देवीदेवताका आकर्षक मूर्तिले दर्शनार्थी तथा पर्यटकको मन तान्ने गरेको छ ।
गुप्तेश्वर गुफा संरक्षण समितिका अध्यक्ष मानकुमारी गिरीका अनुसार पर्वतलगायत आसपासका जिल्लाका भक्तजन आउने गरे पनि यसको महत्वका हिसाबले जति मात्रामा यहाँ आउनुपर्ने हो त्यति मात्रामा दर्शनार्थी आउन सकेका छैनन् ।
गत वर्षदेखि गुफाको पुनः निर्माण तथा भौतिक पूर्वाधार निर्माणको कामसमेत धमाधम भइरहेकाले दर्शन गर्न आउने दर्शनार्थीलाई पनि सहज भएको अध्यक्ष गिरीले जानकारी दिए । त्यस्तै, बालाचतुदर्शनी, महाशिवरात्रि, हरिबोधनी एकादशी, हरिशयनी एकादशी, माघे सङ्क्रान्ति लगायतका चाडपर्वमा विशेष मेला लाग्ने गर्दछ ।