नागरिक पोष्ट News

२०७४/०७५ मा प्रहरीमा आएको रिपोर्टअनुसार ५ हजार ३ सय ४६ जनाले आत्महत्या गरेका छन् । तर प्रहरी समक्ष नआएको सङ्ख्या योभन्दा पनि धेरै हुनसक्छ । यो सङ्ख्या अघिल्लो वर्षको भन्दा केही बढी नै रहेको बुझिएको छ । विगत ५ वर्षदेखि नेपालमा आत्महत्या गर्नेको सङ्ख्या बढ्दै गइरहेको  छ ।  प्रत्येक वर्ष आत्महत्या गर्नेको सङ्ख्यामा कम्तीमा पनि १३ प्रतिशत वृद्धि भएको देखिन्छ ।

- अञ्जु तामाङ/Ratopati.com

नेपालमा हुने कुल आत्महत्यामध्ये ९० देखि ९५ प्रतिशत मानसिक रोगका कारणले हुनेगरेको पाइन्छ । त्यसमध्ये ८० प्रतिशतले डिप्रेसनको कारणले आत्महत्या गरेको पाइन्छ । कडा खालको मानसिक समस्याले ५ प्रतिशत, बुढेसकालमा हुने अल्जाइमर्स (विर्सने) समस्याले ५ प्रतिशत र जाँडरक्सी, ड्रग्स खाने र विभिन्न कारणले आत्महत्या गर्दै आइरहेका छन् । यस्तै महिलाको कुरा गर्ने हो भने प्रजनन् उमेरका १५ देखि ४५ वर्षसम्मका महिलाको मृत्युको पहिलो कारण आत्महत्या मानिदै आइरहेको छ । 

आत्महत्याको मुख्यकारण डिप्रेसन

डिप्रेसन सबैलाई हुने र सामान्य खालको समस्या हो । शरीरमा रुघाखोकी लागेजस्तै डिप्रेसन सामान्य मानसिक समस्या हो । परिवारले बुझ्न नसक्दा, भन्न नसक्दा परिवारसँग सहयोग माग्न नसक्दा यो बढ्दै जाने हो । व्यक्तिलाई भने डिप्रेसन भएको थाहा हुन्छ । डिप्रेसन भएको व्यक्तिमा निन्द्रा लाग्नु, निरास हुनु, नकारात्मक सोच आउनु, खाना खान मन नलाग्नु, झर्काे लाग्नु, गर्दै आएको काम छोड्नु, पहिला सजिलो लागेको काम पछि गाह्रो लाग्न थाल्नु, यो जिन्दगीमा केही पनि गर्न सकिएन भन्ने नकारात्मक कुरा सोच्दै जानु डिप्रेसनका लक्षण हुन् । यो समयमा परिवारको साथ पाएन भने मात्रै अन्तिम अवस्थामा आत्महत्या गर्छन् ।

डिप्रेसन भएको व्यक्तिले एकै पटक आत्महत्या गर्दैन, धेरै कुरा सोच्ने र प्लान बनाउँदै जान्छन् । डिप्रेसनमा परेको १५ देखि २० प्रतिशत मान्छेले मात्रै आत्महत्या गर्छन् ।  

डिप्रेसनलाई आत्महत्याको मुख्यकारण मानिदै आएको छ । डिप्रेसन भनेको रोग हो । डिप्रेसन हुँदा मानिसमा निरासा छाउँछ । काममा सफलता नमिल्नु, बेरोजगार हुनु, आफन्तको मृत्यु हुनु, वैदेशिक रोजगारी डिप्रेसन हुनुको मुख्य कारण हो । नेपालको आत्महत्यालाई हेर्ने हो भने पनि वैदेशिक रोजगारमा जाने युवाहरू धेरै सङ्ख्यामा आत्महत्या गर्दै आइरहको छन्  । यस्तै वैदेशिक रोजगारीमा जाने महिलाको बारेमा कुरा गर्ने हो भने साहुले गर्ने दुव्र्यवहारको कारण धेरै निराश हुन्छन् । काम गर्न मनलाग्दैन, घर फर्किंदा ऋण हुन्छ । अनि अन्तिम अवस्थामा आत्महत्या गर्नेतर्फ लाग्छन् । सामाजिक सञ्जाल, मिडियाले पनि प्रमोट गरेको कारण आत्महत्या गर्नको सङ्ख्या बढ्दै गइरहेको छ । जस्तै; कुनै कलाकारले आत्महत्या गर्यो, उसको त निरन्तर मिडियामा समाचार आइरहन्छ । अरूले पनि मैले आत्महत्या गर्दा मिडियामा आउँछ पक्कै भन्ने कुरा सोच्छन् र आत्महत्या गर्छन् । नेपालमा पनि सन्तान जन्माएपछि १० प्रतिशत महिलामा डिप्रेसन हुन्छ; त्यो डिप्रेसन भएको समयमा उपचार भएन भने महिलाले आत्महत्या गर्छन्  ।